Geschiedenis van de korenmolen vanaf de middeleeuwen tot kort geleden, de grutterij, de silo's van Blonk en interviews met betrokkenen bij de restauratie en de molenwinkel.
(ledenprijs 8,-)
Veel Zoetermeerders weten niet dat hun stad al 1000 jaar oud is. De nieuwe stad, waaraan ook al weer vijftig jaar wordt gebouwd, is verrezen rondom een zeer oude kern. Al die historie geeft de stad haar eigen identiteit. Die is nu in vijftig verhalen gebundeld in een boek met de titel Kleine Zoetermeerse Geschiedenissen.
In 124 pagina’s vol kleurenfoto’s en kaarten zijn verhalen te vinden over boeren in de moerassen, het Kasteel Palenstein, de Dorpsstraat, de Zwarte Dood, het vele water om ons heen en de waterkraan, de polders, de Geuzen, de vele geloven en kerken, bestuur, armenzorg, spoorlijn en Sprinter, boterboeren, het dorpsleven, de Spar, de oorlogen, de opbouw van de nieuwe wijken en het vele groen in de stad. Verkrijgbaar voor 10 euro (8 voor leden) via www.oudsoetermeer.nl of in Dorpsstraat 132.
Kortom, een boek om door te bladeren, stukjes te lezen en daardoor de stad beter te leren kennen en waarderen. De historieverhalen van Zoetermeer als iconen van een oude nieuwe stad!
(ledenprijs 18,-)
Jarenlang is aan dit boek gewerkt met onderzoek in archieven en literatuur en met het afnemen van interviews met het projectteam over de Nieuwe Driemanspolder, en met de families Van Dam, Van Dorp en Groenewegen over het wonen, werken en afscheid nemen en met Henk Windmeijer over de eeuwenlange aanwezigheid van de familie Bos.
(ledenprijs 6,-)
De jaren ’60. De tijd dat het dorp ging uitgroeien tot stad. Middelbare school vooral buiten het dorp,je was langharig of kortzichtig, voor de Beatles of de Stones, je ging naar een fuif of dansavond, heteerste vriendinnetje of vriendje. Ach ... die herinneringen. Dit boek geeft de persoonlijke herinneringen weer van zes Zoetermeerse jongeren uit die tijd. In achttienhoofstukken wordt de Zoetermeerse jeugdcultuur weer naar boven gehaald: Teetotallers,Puch en buikschuiver, Wereldwinkel, DiBaBa, De Soos, de Sirkel en vele en vele andere onderwerpen.
"Young dreams / Schould be dreamed together / And young hearts / Schouldn’t be afraid" (The Young Ones, 1962, van Roy C. Bennet & Sid Tepper)
(ledenprijs 7,50)
Parenteel van de nakomelingen van Mathijs Jansz Bos en Cornelia Gerrits. Deze bevat het overgrote deel van hun nakomelingen, waaronder veel Zoetermeerders.
(ledenprijs 11,25)
Over een van de mooiste gebieden tussen Zoetermeer en Stompwijk: de ovale polder die Meerpolder of gewoon De Meer heet.
De publicatie verhaalt over het meer, het leven rond 1600, de ontginningen, het droogmaken, de polderbestuurders, een kamerheer van de tsaar, het 20e-eeuwse boeren, een droombeeld en nog veel, veel meer.
Gebeurtenissen en mensen in de Tweede Wereldoorlog met de nadruk op Zoetermeer. Uitgegeven in samenwerking met de gemeente Zoetermeer. Het beeld van de Tweede Wereldoorlog is voor een groot deel bepaald door het levenswerk van Lou de Jong in zijn werk voor de televisie en in de vijftiendelige publicatie Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Hierin speelde het 'goed' en fout' een grote rol.
Daarnaast waren er de traumatische ervaringen van de mensen die de oorlog hebben meegemaakt. De hongerwinter heeft voor met name de stedelingen alle andere ervaringen uit de oorlog overschaduwd. Ook de gevechtshandelingen in de meidagen van 1940, de verzetsdaden van de ondergrondse en de Duitse represailles zijn in het geheugen van de mensen gegrift.
In de wederopbouwjaren werd de oorlog weggedrukt. In de afgelopen jaren bleek echter steeds vaker dat de herinneringen niet verstopt konden blijven. Mensen wilden erover praten en legden hun ervaringen vast.
Toch blijkt tot op de dag van vandaag dat veel zaken taboe zijn: wat was het belang van de ondergrondse voor de bevolking? Waarom kregen de burgerslachtoffers na de oorlog geen aandacht? Wat gebeurde er met bijltjesdag? Hoe werden (kinderen van) Duitse inwoners, NSB'ers, profiteurs en collaborateurs na de oorlog behandeld? Was de situatie tijdens de oorlog in Zoetermeer nou wel zo slecht? Hoeveel leden honger? Hoe was de huisvesting?
Oud-Zoetermeerders kennen een deel van de antwoorden maar meestal wil men daar niet over praten, omdat het al zo lang geleden is of omdat het vervelende herinneringen ophaalt. Of mensen durven het niet uit angst voor negatieve reacties.
Ook dit boek geeft niet op alle vragen antwoorden. Auteur Ton Vermeulen schetst in 192 pagina's een beeld van de oorlog zoals deze in archieven en publicaties is beschreven. Ook geven Zoetermeerders, die hun herinneringen aan de volgende generaties vertelden, hun ervaringen over de oorlog weer. Soms spreken ze elkaar tegen; het blijven echter hun herinneringen, hun beelden van vijf jaar oorlog in Zoetermeer die door naoorlogse generaties mischien niet altijd volledig zullen worden begrepen.
De katholieke kerk aan de Dorpsstraat 24 was in 1914 veel te klein geworden. Er konden maar 400 gelovigen een plekje vinden. De nieuwe pastoor W.J. van Turnhout liet er geen gras over groeien en ging vol voor een kerk met 850 zitplaatsen. Op hetzelfde krappe stukje tussen de woonhuizen. Het kerkbestuur ging op zoek naar geld, de pastoor overlegde met de Amsterdamse architect Jan Stuyt. Na een reeks voorstellen en tekeningen kwam een forse kerk tevoorschijn, waarvoor wel een deel van de tuin en het kerkhof moest worden opgeofferd. Een Tilburgse aannemer kreeg de opdracht tot de bouw voor fl. 67.500.
In 1914 begon de bouw maar de Eerste Wereldoorlog gooide roet in het eten. Veel mannen werden onder de wapenen geroepen, de loopgravenoorlog verhinderde de aanvoer van de benodigde Belgische stenen. En alle materiaal werd veel duurder. Vanaf oktober lag de bouw stil en kon pas weer in februari 1915 worden hervat. Negen maanden later mocht de nieuwe Nicolaaskerk in gebruik worden genomen, 15 mei 1916 vond de consecratie plaats door de bisschop van Haarlem. In de jaren die volgden werd de kerk van binnen verfraaid met altaren, biechtstoelen en de schilderingen van Frans Loots.
100 jaar later is er een boek geschreven over de Nicolaaskerk. Het bevat hoofdstukken over de architect Jan Stuyt, de bouw van de kerk, het interieur en de ontwikkeling van de parochie. Het boek telt 64 pagina’s en bevat nog veel meer (kleuren)illustraties.
(ledenprijs 11,25)
Vele tientallen interviews staan aan de basis van dit boek. Die bevatten vooral informatie uit de jaren 1930-1960, een tijd van grote veranderingen. In 1930 waren er nog duidelijke rangen en standen, strakke lijnen tussen opvattingen en geloofsovertuigingen. Een losse arbeider stond onder aan de sociale ladder, de hereboer en notabele stonden bovenaan. Dertig jaar later zochten vooral jongeren de vrijheid. Scheidslijnen vervaagden, de welvaart werd groter. Vele Zoetermeerders emigreerden.
De verhalen waren waren mooi te scheiden in hoofdstukken over arbeiders, landbouwers, middenstanders, politici, Indiëgangers en emigranten. Gertjan Moers heeft die groepen van Zoetermeerders beschreven en de mooiste en meest informatieve stukken uit de interviews daarin verweven.
Behalve de verhalen en de stukken uit interviews bevat het boek ook bijna 200 foto’s die samen een fraai beeld geven van Zoetermeer in de 20ste eeuw, vlak voor de groei van dorp tot stad. De basis van het boek bestaat uit de honderden interviews die de Interviewgroep Sprekend Verleden (ISV) heeft gehouden. Daarmee is het ook een eerbetoon aan 25 jaar ISV en de vele vrijwilligers die al die jaren aan de interviews hebben gewerkt.
Aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog vochten de Spaanse en Oranjegezinde troepen regelmatig in de provincie Holland. In 1573-1574 legden de Spaanse troepen een cordon om het strategisch gelegen Leiden. De dorpelingen in de omgeving hadden te lijden van deze legers, veelal bestaande uit huurlingen. Om Leiden te ontzetten besloot men de dijken te doorsteken. Het land lag onder water, Geuzen en Spanjaarden leverden slag bij de Zoetermeerse Voorweg, veel huizen werden in brand gestoken en sluizen en watermolens verwoest. Leiden werd ontzet, maar het duurde vele jaren voordat de schade was hersteld.
Het boek beschrijft de strijd in 1574, uitmondend in de Slag bij Zoetermeer en het ontzet van Leiden. Daarnaast heeft de auteur de 16e-eeuwse archiefbronnen gebruikt om de enorme verwoestingen in kaart te brengen. Niet alleen de kerk van Zoetermeer werd geplunderd maar ook vele huizen gingen in vlammen op en dorpelingen stierven of werden van huis en haard verdreven. Het boek is rijk voorzien van illustraties en situatiekaarten.
