De Interviewgroep had een gesprek met de heer J.J. de Groot, die tijdens zijn werkzame leven veearts is geweest. Dit was dé manier om ons over een aantal begrippen die minder bekend zijn uit de agrarische periode van Zoetermeer door een man van ervaring en van de wetenschap te laten informeren.
De heer Gerrit van Doornen is nauw betrokken is geweest bij Pieterman Hardglas, een bedrijf dat tot 2002 in Zoetermeer actief was. Het lag dan ook voor de hand om Gerrit te laten toelichten wat het Zoetermeerse bedrijf heeft betekend.
In het najaar van 1965 werd de hoeve Driewegen verkocht aan de Gemeente Zoetermeer door de toenmalige eigenaar. De boerderij stond op het punt waar de Vlamingstraat, de Voorweg en de J. L. van Rijweg samenkomen.
‘Ik ben geboren op de Delftsewallen op 13 maart 1938. Ons huis was het middelste van een pand van drie. Toen ik één jaar was zijn deze huisjes afgebrand en zijn we verhuisd naar de Leidsewallen nummer 35, naast het café van Jan van Diemen.
Naast hun werkzaamheden bij de boeren hebben de grootvader en de vader van Jan van Eck ook een houthandel gehad aan de Voorweg. Nadat Jan ontslag had genomen bij zijn werkgever in Rijswijk kwam hij in de houthandel van zijn vader terecht. Deze zei: ‘Ik heb het hartstikke druk, er moet een deel gesorteerd en gezaagd en gerommeld worden. Kom mij maar een poosje helpen, dan kan je zelf wel uitzoeken wanneer je een baas gaat zoeken’.
In november 1997 heeft dhr. Krijgsman een lezing gehouden voor ons Historisch Genootschap. Ten behoeve van de persberichten werd vooraf een interview afgenomen, dat zo leuk en informatief is dat publicatie in ‘t Seghen Waert op z’n plaats is.
In ruim zeventig jaar heeft het Historisch Genootschap haar eigen geschiedenis geschreven. In die periode werd het plattelandsdorp Zoetermeer een grote stad. Het Genootschap groeide mee en is niet meer weg te denken uit die stad. Het is een levende vereniging waar iedereen terecht kan voor informatie over het oude en het nieuwe Zoetermeer.
Via zijn zuster Corrie kwamen we aan de weet dat Jan Sonneveld in Wageningen resideerde. Jan was graag bereid om naar Zoetermeer te komen om zijn levensverhaal aan ons te vertellen. We hebben Jan ontvangen in ‘t Oude Huis, een gebouw dat nog altijd herinneringen bij hem opriep uit de tijd dat hij daar geholpen werd door tandarts Kentgens of mevrouw Kentgens.
De Interviewgroep Sprekend Verleden kwam ter ore dat mevrouw Roos was geïnterviewd door haar zoon en hebben haar laten weten dat wij zeer geïnteresseerd waren in haar levensverhaal. Het interview liep echter tot aan het moment dat zij ging trouwen.
Gedigitaliseerde versie van de publicatie Over de oorlog gesproken (1990)
Alweer enige tijd geleden hadden wij een gesprek met de heer Dirk Keijzer uit de Molenstraat. Dirk is geboren op 7 september 1923 aan de Rokkeveenseweg 15. Hij is zoon van Chris Keijzer, die bekend was als "knorst" en een kleinkind van opa Klos de bekende veedrijver.
Wij zagen niet zo lang geleden een advertentie waar de naam Van der Slik aan verbonden was. De advertentie begon met: “Welkom bij Van der Slik, het adres voor personenvervoer, caravans, ambulancezorg en autosport”.
Enige tijd geleden belegde het genootschap een avond met als thema: “Boter, kaas en eieren”. Behalve een lezing over de geschiedenis van de Brinkers Fabrieken werd de avond gevuld met het interviewen van een echte boterboer.
Bij de voorbereiding van het gesprek hadden we gezien dat de familie Janse uit Scheemda afkomstig was en de gedachte lijkt logisch dat men met een van oorsprong Groningse familie te maken heeft. Toch bleek dat even anders te liggen. ‘Zowel mijn vader als mijn moeder waren geboren en getogen in het Land van Goes. Mijn moeder kwam uit Wemeldinge, mijn vader uit 's Heer Arendskerke.
Er wordt al jaren veel aandacht besteed aan de generatie die in de jaren kort na de Tweede Wereldoorlog geboren is. Deze generatie wordt geacht in het algemeen grote kansen te hebben gekregen in de maatschappij door een goede opleiding.
Als men al wat langer in Zoetermeer woont, zal men zich zeker 'De Zoetermeerse Kaashal' van de heer Mees Cammeraat herinneren. Voordat hij echter met een zaak in een echt gebouw begon zat hij jarenlang in de ambulante handel en dat betekende voor een Zoetermeerder meestal dat het om een boterhandel ging en zo was het ook met Mees.
De werkgroep Interviews is altijd op zoek naar personen die in Zoetermeer wonen of gewoond hebben en die iets kunnen vertellen over vroegere tijden in Zoetermeer. Zo werd er de naam genoemd van Piet Buitendijk, die blijkbaar al lang geleden uit Zoetermeer is vertrokken.
Als Zoetermeerders aan flats denken dan zien ze de muur van Palenstein voor zich en de hoogbouw van Driemanspolder en Meerzicht.
De doelstelling van de Interviewgroep is om Zoetermeerders hun verhaal te laten vertellen. Maar als de gelegenheid wordt geboden om een dagboek over een periode van tachtig jaar in te zien van een geboren en getogen Zoetemeerder, dan wil je wel eens afwijken van je doelstelling.
De gymnastiekvereniging Pro Patria bestaat in 2001 90 jaar en dat jaar is ook het jaar van de vrijwilligers. Allebei redenen om een gesprek te hebben met een Zoetermeerder wiens leven zo verbonden is met sport in ruime zin, maar in het bijzonder met zijn Pro Patria.
De Interviewgroep had een gesprek met de heer Jacobus Cornelis Houtman. Koos, die in 1951 emigreerde naar Australië, was op familiebezoek in Zoetermeer. Wij waren heel benieuwd of het nieuwe land gebracht heeft wat hij ervan verwachtte.
Onlangs hadden wij een uitgebreid gesprek met de heer Pieter Bos, geboren op 15 mei 1921 te Zoetermeer en thans wonende te Rhoon. De heer Bos is opgegroeid op een boerderij aan de Voorweg, het pand dat nu bekend is onder de naam ‘De Boerderij’.
Cantate Deo is op 12 maart 1958 opgericht als een Christelijke Zangvereniging met een bescheiden aantal leden. Opvallend was dat alle leden afkomstig waren uit de Gereformeerde Kerk in Zoetermeer. Een jaar eerder was vanuit diezelfde kerk de Muziekvereniging Harpe Davids opgericht en die bestond dus in 2007 vijftig jaar.
‘Zet ‘m op … witte muizen!’ Deze uitdrukking was in de mobilisatietijd een strijdkreet in de luchtvaart die algemeen werd overgenomen. De witte muizen stonden zelfs op vliegtuigen geschilderd. Wij zijn benieuwd wie zich deze uitdrukking nog kan herinneren.
Zowel in 1494 als in 1514 liet de graaf van Holland een onderzoek doen naar de toestand van de steden en dorpen in zijn gewest, in verband met een vernieuwde vaststelling van de schildtalen.
Frans Droogh is in 1924 aan de Zegwaartseweg geboren. Daar had zijn vader op nummer 146 een boerderij. Frans is opgegroeid met het boerenbedrijf. Hij heeft dan ook rond 1960 samen met zijn broer Chris de boerderij van zijn vader overgenomen.
Nederland kwam ontredderd uit de Tweede Wereldoorlog: de bevolking in het westen had de laatste winter met hongersnood te kampen gehad, een deel van de industriële machines was naar Duitsland verscheept en de twee pijlers onder de economie, de handel met Duitsland en Oost-Indië, waren weggeslagen.
De Interviewgroep "Sprekend Verleden" heeft een gesprek gehad met de heer Jan van Stein. Wat beroepen betreft heeft hij aanvankelijk een nogal afwisselend leven gehad, maar de laatste twintig jaar van zijn werkzame leven ging hij met een SRV-wagen door Zoetermeer
Zijn naam is Adrianus Philippus Rademaker, met 'Ph' dus met een kleine 'h'. Ze zeggen wel eens met een 'f' maar dat is het volgens Janus pertinent niet. Hij is geboren in 1928 in het toenmalige Zegwaart waar zijn vader een kleine smederij had. Later is Janus, zoals zoveel Zoetermeerders, werkzaam geweest bij Brinkers.
In het verleden zijn meermalen personen geïnterviewd ten behoeve van een tentoonstelling. Dat is ook gebeurd toen er begin jaren negentig een bakkerstentoonstelling zou worden gehouden. Bij het doorbladeren van deze interviews kwamen wij gegevens tegen over een koekfabriek De Duif genaamd waar wij hier graag aandacht aan besteden.
Het was najaar 1944. De geallieerden konden na de invasie in Normandië, na een moeizaam begin in betrekkelijk korte tijd snel doorstoten tot ver in België. Op dinsdag 5 september leek de bevrijding voor het westen van ons land nog een kwestie van enkele uren. De geruchtenmachine draaide op volle toeren. Nu weten we dat het allemaal heel anders is gelopen. Die datum is de geschiedenis ingegaan als Dolle Dinsdag.
Na afloop van de tweede wereldoorlog zijn in 1947 de eerste Zoetermeerders hun geluk gaan beproeven in het buitenland. In de periode van 1947 tot 1955 zijn maar liefst 182 plaatsgenoten geëmigreerd. Vooral Canada en Australië waren geliefde bestemmingen. 'Sprekend Verleden' wil graag met deze emigranten in contact komen om hun belevenissen vast te leggen.
Gedigitaliseerde versie van de publicatie Over de oorlog gesproken (1990)
Gedigitaliseerde versie van de publicatie Over de oorlog gesproken (1990)
Zoals u wellicht weet wil Interviewgroep Sprekend Verleden in contact komen met Zoetermeerse emigranten. De eerste interviews hebben inmiddels al plaatsgevonden.
In september 2001 werd in ’t Seghen Waert enige aandacht besteed aan “Bode Scholten”. Inmiddels is door de gebroeders Daan en Gerard Scholten zo veel informatie aangereikt, dat we hebben besloten er wat dieper op in te gaan
Op 20 mei 1997 is de interviewgroep in gesprek geweest met mevrouw Catharina Cornelia van der Meer–Opdam. Mevrouw Van der Meer is tachtig jaar geleden geboren in een woning aan de Voorweg, nu nummer 176. Dit was de helft van twee woningen, waarin samen later de noodslachterij van Westgeest werd gevestigd.
We wilden graag een gesprek hebben met de oud-Zoetermeerder, de heer Gérard Brussé, couturier in Den Haag. Door tussenkomst van een familielid is dit ons onlangs gelukt.
“Dat het leven vroeger eenvoudig en moeilijk was, weet iedereen. Maar als je dit zelf hebt meegemaakt en toch kunt zeggen, we hebben een fijne jeugd gehad, dan zegt rijkdom je niet veel”. Aan het woord is Co Verhoeff, een van de twaalf kinderen van Jacob Verhoeff en Elisabeth van Wamelen.
De familie Henneken is geen onbekende in Zoetermeer. Sinds mensenheugenis wonen en werken zij in het voormalige boterdorp. Martin Henneken is in 1932 geboren aan Den Hoorn, of ‘De Horre’, zoals oud-Zoetermeerders zelf zeggen.
Wij hadden enige tijd geleden een gesprek met de heer Theo Windmeijer over zijn militaire diensttijd. Hij moest als negentienjarige opkomen voor wat men noemde “eerste” oefening, die meestal een jaar duurde. Die eerste oefening begon voor Theo in april 1939 en ging eerst over in de Mobilisatie en vervolgens in de Tweede Wereldoorlog. Op 14 mei 1940 was er de capitulatie van het Nederlandse Leger, maar voor Theo duurde de oorlog enkele maanden langer. Het is een boeiend relaas geworden.
Enige jaren geleden hebben we een vraaggesprek gepubliceerd met een Zoetermeerder, die tussen 1945 en 1950 als militair verplicht in Nederlands-Indië is geweest. Ditmaal komt iemand aan het woord, die er als vrijwilliger naartoe is gegaan. Dat had wel een kleine voorgeschiedenis.
Gedigitaliseerde versie van de publicatie Over de oorlog gesproken (1990)
We beginnen ons verhaal over de ontstaansgeschiedenis van Zoetermeer ongeveer 100.000 jaar geleden ten tijde van de laatste ijstijd.
De Archeologische Werkgroep Zoetermeer heeft wel enkele Romeinse scherven gevonden maar dit zijn er zo weinig dat niet met zekerheid kan worden bepaald of Zoetermeer reeds in de Romeinse tijd bewoning kende.
Het Wilhelminapark is de plek waar slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en latere oorlogen worden herdacht. Bij de Oude Kerk is een eregraf.
Tegenwoordig zijn er nog maar heel weinig bodediensten die goederen bij particulieren brengen. Op de grote rijkswegen rijden veel vrachtwagens met aanhangers, die materialen en voedingswaren over het hele land en zelfs door heel Europa vervoeren.
Tegenwoordig zijn er nog maar heel weinig bodediensten die goederen bij particulieren brengen. Op de grote rijkswegen rijden veel vrachtwagens met aanhangers, die materialen en voedingswaren over het hele land en zelfs door heel Europa vervoeren.
Sommige beroepsgroepen hebben de uitgroei van Zoetermeer van Dorp naar Stad in de zestiger jaren van de vorige eeuw in de dagelijkse praktijk van hun werk ‘aan den lijve’ ondervonden.
De uitzendingen op de TV van Sterren Dansen op het IJs zijn vast door vele Zoetermeerders gevolgd, maar niet veel van hen zullen weten dat er hier ook een ster op het ijs kon dansen. Op 15 augustus 1929 is Dick Havenaar in Zoetermeer geboren en op 6 februari 1981 is deze ijsster overleden. Zijn zus Lies Moers-Havenaar heeft zijn geschiedenis op papier gezet.
Mijn vader, Isaäc Heemskerk, is 31-03-1908 geboren te Oudshoorn en overleden 26-02-1979 te Zoetermeer. In 1930 is mijn vader begonnen met een boter-, kaas- en eierenhandel in Amsterdam.
“Ik ben geboren in Zegwaart in 1934. Mijn vader, C. (Cees) Henneken, liet in 1934 een huis bouwen aan de Stationsstraat over het spoor, zoals dat toen werd gezegd. Ik kom uit een gezin met vijf kinderen. Ik heb een zus boven mij en drie broers onder mij. Mijn vader was Bode Henneken.
Missing in Action is het door het genootschap uitgegeven boek, waarin de verhalen worden verteld over twee Amerikaanse bommenwerpers die resp. in Zoetermeer en in Zoeterwoude zijn neergekomen.
Jan van Eeden Petersman is in 1922 in Waddinxveen geboren. Na de oorlog is hij samen met zijn broer Theo begonnen met het vervoersbedrijf A. van Eeden Petersman & Zn. In 1972 werd door Jan van Eeden Petersman Vepex bv opgericht. Dit bedrijf is uitgegroeid tot een onderneming die de logistiek en de coördinatie verzorgt tussen een groot aantal bedrijven.
De levensloop van mevrouw Jo (doopnaam Johanna) Nieuwenhuysen heeft zich tot nu toe voltrokken binnen de grenzen van de wijk Dorp in Zoetermeer. Zij werd geboren op 7 november 1916 in een huisje aan de Molenweg B13, de huidige Stationsstraat. Zoetermeer en Zegwaart waren toen nog gescheiden.
Tot voor enige tijd zijn de ervaringen van enige tientallen Zoetermeerders, die al of niet vrijwillig gedurende de jaren 1945-1950 als militair in Nederlands-Indië hebben gediend, onderbelicht gebleven. Toen bleek dat de meeste betrokkenen die benaderd werden hun verhaal wel wilden vertellen, werd het in de vorm van een project aangepakt.
De heer Van Straalen is geboren op 28 oktober 1926 in Bleiswijk, maar de raakvlakken met Zoetermeer zijn vele en daarom leek het ons een goed idee om hem zijn levensverhaal aan ons te laten vertellen. Het is een boeiend relaas geworden, waarin we, gelet op de leeftijd van de heer Van Straalen, bijna onvermijdelijk ook werden teruggevoerd naar enige heel bijzondere ervaringen in de Tweede Wereldoorlog.
De heer Krijgsman is geboren in 1909 in Hazerswoude, maar omdat hij al van zijn tweeentwintigste jaar af in Zoetermeer woont, durven wij hem gerust een oud-Zoetermeerder te noemen.
Men zegt wel eens: De Tweede Wereldoorlog zal pas afgelopen zijn als de laatste overlevende overleden is. Wanneer dat zal zijn is niet te voorspellen, maar wel zeker is, dat de Interviewgroep vorige zomer in contact is gekomen met de toen 91-jarige heer Sjoerd Nieuwland uit Voorschoten.
Bij het samenstellen van het boek: 'Dorp in Oorlog', nu een jaar geleden, kwamen we een aantal malen de naam Van Spaendonck tegen. Aan de volgende Zoetermeerders, Dirk Keijzer, Rokus Klos en Joop Moers werd de vraag gesteld of die naam voor hen iets betekende en met meer dan zestig jaar ertussen was het frappant dat zij zich alle drie de bewuste persoon heel goed konden herinneren.
De Tweede Wereldoorlog liet Zoetermeer niet ongemoeid. Schaarste, vrijheidsbeperking en tewerkstelling legden een zware druk op het leven. Er vielen ook slachtoffers voor de 'goede zaak'.
Gedigitaliseerde versie van de publicatie Over de oorlog gesproken (1990)
Gedigitaliseerde versie van de publicatie Over de oorlog gesproken (1990)
Gedigitaliseerde versie van de publicatie Over de oorlog gesproken (1990)
Gedigitaliseerde versie van de publicatie Over de oorlog gesproken (1990)
Aan de Reguliersdam in de Landscheiding stond geen klooster maar er was een overtoom om scheepjes over de dijk te trekken.
Frans Droogh is in 1924 aan de Zegwaartseweg geboren. Daar had zijn vader op nummer 146 een boerderij. Frans is opgegroeid met het boerenbedrijf. Hij heeft dan ook rond 1960 samen met zijn broer Chris de boerderij van zijn vader overgenomen.
Zoetermeer is ontstaan in (of voor) de tiende eeuw als een nederzetting van akkerbouwers en vissers midden in het grote Hollands-Utrechts moerasgebied dat werd aangeduid als "die Wildernisse".
Ambachtsheer Karel van Wijngaarden stelde in de 17e eeuw allerlei regels op voor de gang van zaken in de dorpen.
Vanaf 1614 maakten de Zoetermeerders met man en macht het Zoetermeerse meer en de door turfsteken ontstane plassen weer droog.
Tussen 1370 en 1398 liet ridder Willem van Egmond aan de Dorpsstraat een versterkte woning bouwen, die hij Palenstein noemde.
Katholieken, Gereformeerden, Remonstranten en enkele Doopsgezinden - alleen hadden hun aanhangers en kerkgebouwen in Zoetermeer-Zegwaart.
Zoetermeer vormt sinds 1935 één gemeente met Zegwaart maar tot dat jaar waren het twee zelfstandige gemeenten.
